Ο γεωγραφικός αυτός χώρος υπήρξε από την πρώιμη αρχαιότητα σημαντικός επειδή ένωνε ως φυσική διάβαση τη μια ήπειρο με την άλλη, αλλά και ως θαλάσσια λεωφόρος συνέδεε τους λαούς του Αιγαίου με τους λαούς του Εύξεινου Πόντου και της Μ. Ασίας.
Τέτοιοι λαοί είναι οι Βιθυνοί, Φρύγες, Θράκες, Μυσοί κ.ά., που φέρουν συχνά ελληνικά ονόματα και θρησκεία ή έθιμα ίδια σχεδόν με των Ελλήνων της αρχαίας Ελλάδας.
Το όνομα Ελλήσποντος προέρχεται από μια ιστορική ελληνική φυσική στενή υδάτινη οδό (Έλλη=γυναικείο όνομα, Πόντος=θάλασσα) που βρίσκεται μεταξύ του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας.